گروهی از محققان یکی از شرکتهای دانشبنیان به فرمولاسیون واکسن مبتنی بر یک پروتئین نوترکیب برای بیماریهای ویروسی ایدز و کووید-19 دست یافتند که به ثبت اختراع امریکا رسید.
دکتر ماریا بیهقی، مدیرعامل این شرکت دانشبنیان در گفتوگو با ایسنا، تولید محصولات نوترکیب، بیوتکنولوژی و پزشکی را زمینه تحقیقات این شرکت نام برد و گفت: «تولید فرآوردههای زیست فناوری»، «کیتهای تشخیصی»، «پلیمرهای هوشمند دارورسانی» و محصولات بیوتکنولوژی از دستاوردهای ما به شمار میرود.
وی در خصوص فرآوردههای زیست فناوری این شرکت دانشبنیان، اظهار کرد: این فرآورده، یک پروتئین نوترکیب بر پایه ژنهای سایتوکاینی متصل به رسپتور CCR7 است. این پروتئین نوترکیب در اداره ثبت اختراعات آمریکا به ثبت رسید.
بیهقی با اشاره به اهمیت این پروتئین نوترکیب توضیح داد: این پروتئین در خصوص تولید واکسن مولتیاپیتوپی بر پایه ژنهای سایتوکاینی متصل به رسپتور CCR7 است که خاصیت آنتیتوموری و پیش آگهی از تومورزایی دارند و با افزایش سلولهای موسوم بهCD8+T باعث شناسایی و کاهش پیشرفت بیماریهای ویروسی مانند ایذر و کووید-19 خواهد شد.
به گفته این محقق، این پروتئین نوترکیب یک نوع واکسن برای بیماریهای ویروسی به شمار میرود و با عنوان “Cytokine-based multi-epitope protein for binding to ccr7-positive cells” ثبت اختراعات امریکا شده است.
بیهقی با تاکید بر اینکه این دستاورد، مستخرج از پروژه پسا دکتری به راهنمایی دکتر سید حسن مرعشی عضو هیأت علمی گروه آموزشی بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد است، اظهار کرد: این محصول در فاز آزمایشگاهی است و برای انجام کارآزماییهای بالینی نیازمند یکسری حمایتها برای شرکتهای دانشبنیان هستیم تا وارد تحقیق و توسعه شویم.
وی تاکید کرد: این پروتئین نوترکیب هم برای تشخص زودهنگام سرطان و هم برای تولید واکسن کاربرد دارد.
تولید کیتهای تشخیصی
بیهقی کیتهای تشخیصی این شرکت را از دیگر محصولات تولیدی این شرکت ذکر کرد و یادآور شد: در صورتی که فرد بیمار در شرایطی باشد که نتواند شرایط بدنی و بیماریهای زمینهای خود را اعلام کند، این کیتها میتوانند بسته به ژنهای هر فرد، بیماریهای آنها را تشخیص دهند.
وی تعیین دوز دارو را از دیگر کاربردهای این کیت نام برد و یادآور شد: در صورتی که برای فردی دارو تجویز شود، این کیت بر اساس آنزیم سیتوکروم P۴۵۰ (cytochrome P450) یا CYP (یک خانواده گسترده از آنزیم هموپروتئینی) یکی از واریتههای این آنزیم را استفاده میکند و اقدام به تعیین دوز دارو صورت می گگیرد.
این محقق خاطر نشان کرد: در بیمارستان اگر بیمار نتواند بیماری زمینهای خود را اعلام کند، پزشک با یک آزمایش PCR میتواند با بررسی ژنهای وی، طیف وسیعی از بیماریها را تشخیص دهد؛ چرا که آنزیم سیتوکروم P۴۵۰ یک آنزیم کبدی است و بر پایه آن کیتی طراحی کردیم که قادر به بررسی ژنها است و از طریق آن مشخص میکند که فرد به چه بیماریهایی مبتلا است، ضمن آنکه میزان دوز دارو را تعیین میکند.
پلیمرهای هوشمند دارو رسانی
مدیر عامل این شرکت دانشبنیان با اشاره به تولید پلیمرهای هوشمند دارویی در این شرکت، اظهار کرد: این پلیمرها نوعی داروهای هدفمند است که موجب میشود دارو را به بافت هدف برساند.
وی خاطر نشان کرد: با تجویز چند دارو ممکن است تداخل دارویی ایجاد شود و پلیمرهای هوشمند موجب خواهد شد که اثرات سینرژیک با داروهای مختلف ایجاد کند، ضمن آنکه موجب خواهد شد دارو به بافت هدف منتقل شود.